Różyczka jest ostrą chorobą zakaźną. Charakteryzuje się zwykle łagodnym przebiegiem. Ale stanowi szczególne niebezpieczeństwo dla kobiet ciężarnych i płodów.
Różyczka była jedną z chorób typowo występujących u dzieci – szczególnie w wieku 5-9 lat. Teraz częściej chorują na nią mężczyźni i chłopcy. Wszystko dlatego, że do 2004 roku obowiązkowe szczepienia przeciwko tej chorobie obowiązywały tylko wśród dziewczynek. Po 2004 roku szczepieniami objęto zarówno dziewczynki, jak i chłopców.
Objawy różyczki
Chorobę wywołuje wirus różyczki. Zakażenie przenosi się przede wszystkim drogą kropelkową. Choroba często przebiega bezobjawowo i zwykle ma łagodny przebieg. Zaczyna się bólami głowy i mięśni, pogorszeniem samopoczucia, katarem, zapaleniem gardła, kaszlem, zapaleniem spojówek, podwyższeniem temperatury ciała (poniżej 39 stopni °C) czy nudnościami i spadkiem apetytu. Po kilku dniach dochodzi wysypka rozsiana po całym ciele. Typowym objawem różyczki jest też powiększenie węzłów chłonnych za uszami i na karku.
Różyczka w ciąży
Choroba jest bardzo niebezpieczna dla kobiet w ciąży. Może stanowić poważne zagrożenie dla życia i zdrowia płodu. Jeśli do zakażenia kobiety ciężarnej dojdzie w pierwszych tygodniach ciąży, skutkuje nawet obumarciem płodu i poronieniem. Zakażenie w I i II trymestrze wiąże się z powstaniem licznych wad wrodzonych u dziecka. Wirus atakuje uszy, oczy i serce nienarodzonych dzieci. Choroba może prowadzić do głuchoty, zaburzeń widzenia, chorób serca, upośledzenia pracy wątroby i śledziony, ma też wpływ na inteligencję potomstwa. Co istotne, zakażenie po skończeniu 22. tygodnia ciąży nie stanowi już niebezpieczeństwa dla płodu.
Różyczka – diagnostyka
Już na pierwszej wizycie, na której lekarz potwierdzi ciążę, zapyta o przechodzenie różyczki w wieku dziecięcym. Jeśli kobieta nie pamięta, czy chorowała na nią w przeszłości, konieczne będzie zbadanie odporności na wirusa, który powoduje chorobę. W tym celu wykonuje się badanie krwi. Oznacza się dwa poziomy przeciwciał: w klasie IgM (to klasa przeciwciał mówiąca o aktualnym zakażeniu) i w klasie IgG (te przeciwciała świadczą o przebytym zachorowaniu i nabytej odporności). Gdy brak jest przeciwciał w klasie IgG lub okaże się, że ich poziom jest za niski, należy unikać kontaktu z dziećmi mogącymi być źródłem zarażenia. Jeśli okaże się, że u ciężarnej występuje wysoki poziom IgM oznacza to, że właśnie przechodzi różyczkę. Obecnie nie ma skutecznego leczenia przeciwwirusowego, zapobiegającego rozwojowi różyczki wrodzonej. Badaniem przydatnym w diagnostyce może być także Rubella virus RNA met. PCR.
Profilaktyka różyczki
Badania na oznaczenie przeciwciał IgM oraz IgG dobrze wykonać przed planowaną ciążą. W przypadku niskiego poziomu przeciwciał w klasie IgG lub ich braku, trzeba będzie poddać się szczepieniu, a starania o dziecko przesunąć w czasie o co najmniej trzy miesiące. Szczepienia są jedynym skutecznym sposobem zapobiegania różyczce. Uważa się, że wszystkie młode kobiety, nawet te nieplanujące ciążę, powinny się zaszczepić przeciwko wirusowi, jeśli nie zostały objęte obowiązkowym szczepieniem w 13. roku życia lub jeśli od tego szczepienia minęło więcej niż 10 lat.